Chatbot ödülleri neden yok?
Her şeyin ödülü varken, chatbotun neden ödülü yok? Sevgili müşterilerimizle sıklıkla konuştuğumuz bir konu bu. Halbuki “o kadar çabamız var, bir de ödülle taçlandırsak hiç fena olmaz” serzenişleri çok anlaşılır, çok haklı. Her defasında mahçup biçimde şu cevabı veriyorum; chatbot için ödül yok, zaten olamaz! Gelelim şimdi nedenine…
Tasarımı teknolojiden ayrıştırmanın zorluğu
Chatbot tanımlaması zor bir terim. Hem arayüz hem de teknoloji anlamına gelebiliyor. Sesli olanı var, yazılarak kullananı ve hatta her ikisini yapanı. İnsansı avatarı olanların kurduğu etkileşimle basit bir profil resmi olan chatbotlar bile kendi aralarında ayrışıyor. Bu kavram karmaşası içerisinde elmalarla elmaları karşılaştırmak başlı başına bir mesele.
Fakat kategori diye bir şey var değil mi? Tüm ödül organizasyonları tek bir ödül vermez; benzer şartlardaki adayları bir araya toplayıp değerlendirir. Mesela en iyi sesli asistan ya da en güzel avatar ödülü olabilir… diyeceğim ama olamaz. Chatbotlarda her tasarım ve teknoloji parçası birbirine göbekten bağlıdır. Sesli asistanınız mı var; en havalı metinler mekanik sesle heba olabilir. Estetik avatar küçük chat arayüzünde gözden kaçabilir. Değerlendirme kıstaslarını teknolojiden ayrı bir yere oturtmak neredeyse imkansız.
Kullanıcı deneyimi tasarımı öznel değildir
Diyelim ki chatbotun teknolojisini sıyırdık ve geriye kemiksiz tasarım kaldı. Saygıdeğer bir jüri bu tasarımı değerlendirebilir mi… Yine hayır! Chatbot tasarımı dediğimiz aslında sohbete dayalı kullanıcı deneyim tasarımıdır. Psikoloji, dil bilimi, bilgisayar aracılı iletişim gibi araştırma alanlarına dayanır. Bu sayede tasarım öznel bir sanat eserinden, sistematik ve nesnel bir şekilde değerlendirilebilecek bir çıktıya dönüşmektedir. Hangi chatbotun ödüle layık olduğunu görmek için kullanıcı deneyimi araştırması yapmak yeterlidir. Dahası jürilere ve ödüllere ihtiyaç kalmamaktadır.
Ödül olmadan iyi olup olmadığımızı nasıl tasdikleteceğiz?
Eğer yukarıdaki soruyu soruyorsanız benim de bir sorum var; ödüller başarınızın gerçekten bir göstergesi mi? Jüri denilen ve tarafsızlığı (ve hatta kabiliyeti) tartışmalı kişilerin çabanıza iyi ya da kötü demesinin anlamı nedir?
Cevap aslında çok açık; ödüllerin böbürlenme dışında hiçbir faydası yok!
En baştaki tasdik sorusuna geri dönelim… Chatbot ölçümlenebilir. Sadece iyi olup olmadığı değil; hangi noktalarda başarılı, nerelerde eksik olduğu saptanabilir. Karşılaştırma mı yapmak istiyorsunuz; aynı süreci rakiplerinize uygulayabilirsiniz.
Evet, tüm bunların sonunda kimse size Eminönü’nden 50 TL’ye alınmış bir plaket vermeyecek ama en azından neyin ne olduğunu göreceksiniz.
