Koronavirüs ve Chatbotlar
Tüm dünyayı etkisi altına alan Koronavirüs pandemisi; dil, din, ırk, meslek, sosyal statü fark etmeksizin herkesi tehdit eden ve aynı konuda konuşmaya iten dünya çapında bir “trending topic” haline geldi. Ortak düşmana karşı birleşmenin yaşandığı bu günlerde; kimileri mizah ile bu durumla başa çıkmaya çalışırken, kimileri endişelerini dile getiriyor, kimileri de sağlıklı kalmanın yollarına veya semptomların neler olduğuna, nasıl tespit edileceğine dair paylaşımlar yapıyor.
Bilgi kirliliğine son derece açık olan bu sonsuz paylaşımlar silsilesinin bir nebze önüne geçmek adına; teknoloji firmaları da sağlık sektörüne destek olmak amacıyla üzerine düşen görevi, kendi uzmanlık alanlarında yerine getirmeye çalışıyor. Biz de Koronavirüs’e karşı chatbot dünyasının verdiği reaksiyonu, üretilen chatbotlardan birkaçını listeleyerek göstermeye çalışacağız.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) — WhatsApp
Yaşanan pandemiye karşı en yetkili kurum olan Dünya Sağlık Örgütü, resmi sonuçları açıklamak ve güvenilir bilgi ve tavsiye verebilmek amacıyla WhatsApp üzerinden bir chatbot yayınladı. Dünyanın her yerinden kullanıcıların, 7 gün 24 saat boyunca ücretsiz bir şekilde mesajlaşabilecekleri bu hattın numarası ise: +41 22 501 76 15. Ayrıca WhatsApp üzerinden “hi” yazarak da konuşmayı başlatabilirsiniz.
Günlük olarak güncellenen bilgilere sahip olan chatbot üzerinden; salgına dair son istatistikleri öğrenebilir, kendinizi virüsten nasıl koruyabileceğinize ve seyahat ederken nelere dikkat etmeniz gerektiğine dair bilgiler alabilirsiniz. Bunun yanısıra virüsle ilgili yer alan mitlere dair doğru bilgiler edinebilir ve Covid-19 ile ilgili sıkça sorulan sorulara ulaşabilirsiniz.
Bot şu anda sadece İngilizce olarak hizmet verebiliyor ancak yakın zamanda Arapça, Çince, Fransızca, Rusça ve İspanyolca dil desteğinin de geleceği duyuruldu.
Dünya Sağlık Örgütü’nün Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus WhatsApp ve WHO işbirliği hakkında ise şunları söyledi. “Dijital teknoloji, hayati sağlık bilgilerinin salgından daha hızlı yayılması için bizlere benzersiz bir fırsat sağlayarak savunmasız kişileri korumamıza ve hayatları kurtarmamıza yardımcı oluyor. Önemli sağlık bilgilerinin milyarlarca insana ulaşmasında bize yardımcı olan Facebook ve WhatsApp gibi ortaklarımızla gurur duyuyoruz.”
Bu gelişmelerle birlikte WHO’nun verdiği bilgileri kullanan; gerek WhatsApp veya Telegram’dan gerek 3.parti uygulamalar veya web siteleri üzerinden hizmet veren chatbotlar da oluştu. Hindistan’da yayına alınan ve WhatsApp’tan hizmet veren MyGov Corona Helpdesk buna bir örnek.
A.B.D Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) — Microsoft Azure
Microsoft Azure sunduğu altyapı ile sağlık kuruluşlarının tele sağlık platformlarına büyük kolaylık sağlıyor. Koronavirüs salgını sırasında birçok sağlık kuruluşu bu altyapı ile kendilerine hızlıca Korona merkezli bir chatbot yaratmayı başardı.
Bunlardan en önemlilerinden biri ise ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC)’nin yayına aldığı Koronavirüs değerlendirme chatbotu. Kullanıcılar websitesi üzerinden oldukça detaylıca hazırlanmış sorulara yanıt vererek kendilerinde Koronavirüsü olup olmadığına dair hızlı bir kontrol sağlayabiliyor. Websiteleri üzerinden hizmet veren diğer chatbotlara oranla doğru yönlendirmek amacıyla çok fazla soru soruyor, konuşmayı hemen sonlandırmıyor. Kullanıcı tarafından verilen cevaba göre de sağlık kuruluşları ile iletişime geçilmesi ve test yaptırılması konusunda yönlendirme yapılıyor.
Chatbot ayrıca sıkça sorulan sorulara yanıt veriyor ve salgınla ilgili sayısal verileri de paylaşıyor.
Providence St. Joseph Health — Chatbot Grace
Amerika’da yer alan Providence hastaneleri; Microsoft servislerini kullanarak kullanıcıların kendi Koronavirüs risklerini gözlemleyebilmelerine yardımcı olan, Koronavirüs hakkında sorulara cevap veren, hastanenin kendi websitesi üzerinden hizmet veren bir chatbot oluşturdu.
Hastane iki yılı aşkın bir süredir, hayatı tehlike yaratmayan hastalıkların semptomlarının belirlenebilmesini sağlayacak Grace isimli chatbota yatırım yapmaktaydı. Bu sayede hastaların hastaneye gitmesine gerek kalmadan aynı gün içerisinde tedaviye ulaşması amaçlanıyordu. Hastane yönetimi bu tarama aracının tele sağlık hizmetinde önemli bir adım olması bekliyor çünkü chatbot ile konuştuktan sonra doktoru video üzerinden ziyaret etme imkanı sağlıyor.
Chatbotun yapımında Microsoft Azure’un yapay zeka ve doğal dil işleme yeteneklerinden faydalanmayı amaçlayan yetkililer; Koronavirüs salgının başlaması ile birlikte çalışmalarını hızlandırdı ve Grace’i Covid-19 hakkında donanımlı bir hale getirerek yayına aldı.
Grace’in sahip olduğu altyapı aslında bir yukarıda bahsettiğimiz CDC’nin altyapısı ile aynı ve sorular ve botların iletişim şekli benzerlik gösteriyor. Grace’ten ayrıca bahsetmemizin sebebi; kullanıcıların chatbotun sorularına yanıt verdikten sonra gerekli görüldüğü durumlarda çeşitli sağlık kuruluşlarına yönlendirilmesi veya video üzerinden bir doktor ile görüşmesine imkan sağlanması. Bu doktor ile görüşme kısmı ücretli olsa da birçok sağlık sigortası bu hizmette geçerli.
Grace’in başarısını gösteren, ilk 10 gün içerisindeki veriler ise şöyle:
-Bot ve kullanıcılar arasında günde 150.000’den fazla mesajlaşma oldu.
-Chatbottan tavsiye alanların %20’si Covid-19 ile ilgili kişisel değerlendirme yaptı.
-İlk 10 günde 40.000’den fazla konuşma oturumu açıldı.
Koronabot — CBOT
Böyle bir liste hazırlamışken partnerimiz olan CBOT’un yayına aldığı Koronabot’tan da bahsetmek gerek. CBOT’un tamamen kendi altyapısını kullanarak hazırladığı Korona Virüs Bilgi Asistanı, dezenformasyon ile mücadele için önemli bir yer edindi bile.
Koronabot sadece T.C. Sağlık Bakanlığı ve ilgili kuruluşlardan aldığı bilgilere göre soruları yanıtlıyor. Resmi kaynaklardan yararlanılarak oluşturulmuş cevaplar sayesinde bilgi karmaşasına yol açmıyor. Doğru ve resmi bilgileri vererek kullanıcısına güven veriyor.
Kullanıcılar sayfada yer alan arama bölümünden veya chat kısmından merak edilen sorulara yanıt alabiliyor. Ayrıca gösterilen semptomlara göre sağlık kuruluşu ile iletişime geçmeye teşvik ediyor.
Bonus: Siri, Alexa ve Google Home
Chatbotlardan bahsetmişken, sesli asistanların salgın sırasında ne yaptığını merak edenler için de ufak bir bilgilendirme yapalım.
Siri’ye Covid-19 hakkında soru sorulduğunda sizi ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’nin websitesine gönderiyor. Alexa Koronavirüs tarihi hakkında bilgi verip ölüm oranlarına dair bilgi veriyor. Google Asistan ise Dünya Sağlık Örgütü’nün yayınladığı semptomları listeliyor ve virüse yakalanmaktan nasıl kaçılacağına dair önerilerde bulunuyor.
Siri, Alexa ve Google Home’un, chatbotlarda olduğu gibi bir sağlık tarama hizmeti vermemesini; çok fazla dezenformasyon olmasına ve bu cihazların kendilerini olası bir yanlış yönlendirme ile anılmak istememesine bağlayabiliriz.
Evlerdeki sesli asistanların, herkesin evde kaldığı bu dönemde nasıl efektif kullanılabileceğine dair birkaç ipucu verelim. Özellikle kişiler evinde dahi yüzeylere dokunmamaya gayret ederken, sesli olarak etkileşime geçebilecek bir asistanın olması keyifli bir aktiviteye çevirilebilir.
Sesli asistanınız sayesinde telefona dokunmadan çağrı gerçekleştirebilir, akıllı ampüllere sahipseniz ışıkları açıp kapatabilir, ellerinizi yıkamanızı hatırlatacak alarmlar kurabilir, Korona ile ilgili güncel haberlere ulaşabilirsiniz.
Ayrıca video izleme platformlarına bağladığınız sesli asistanınız ile komut vererek dilediğiniz içeriği izleyebilir veya çeşitli oyunlara erişebilirsiniz.
Sağlıklı kalın 😷
